30 Μαΐου 1941 η μέρα που ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας κατέβασαν τη σβάστικα από την Ακρόπολη

103
Στα τέλη Μαΐου του 1941, μεσούντος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Ελλάδα βρίσκεται υπό κατοχή.
Τα γερμανικά ναζιστικά στρατεύματα είχαν εισβάλει στη χώρα λίγες εβδομάδες νωρίτερα, στις 6 Απριλίου, και ως τις 30 του ίδιου μήνα είχαν καταλάβει το σύνολο της ηπειρωτικής χώρας.
Από τις πρώτες πράξεις των εισβολέων στην πρωτεύουσα ήταν να σηκώσουν στον ιστό του ιερού βράχου της Ακρόπολης τη ναζιστική σημαία.
Ετσι η σβάστικα, κυματίζοντας μπροστά από το ύψιστο σύμβολο του αρχαιοελληνικού πολιτισμού υπενθύμιζε κάθε πρωί στους Αθηναίους ότι βρίσκονται υπό τις διαταγές του Αδόλφου Χίτλερ.

Το πρωινό όμως της 30ης Μαΐου 1941, ξημέρωσε διαφορετικά, φέρνοντας ένα θέαμα γεμάτο ελπίδα. Η Σβάστικα που είχε αντικαταστήσει την ελληνική σημαία από τις πρώτες ώρες της γερμανικής κατοχής, έλειπε…

Κάποιος την είχε κατεβάσει.

Δύο νέοι, ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας είχαν πάρει την αποφάση να δράσουν το εκείνο το βράδυ.

Οπλα δεν είχαν, παρά μόνο ένα φαναράκι και ένα μαχαίρι.
Η ώρα είχε φθάσει 9:30 το βράδυ.
Η μικρή φρουρά της Ακρόπολης ήταν μαζεμένη στην είσοδο των Προπυλαίων και διασκέδαζε με νεαρές Ελληνίδες, που πουλούσαν τον ερωτά τους, πίνοντας μπύρες και μεθοκοπώντας.
Με άγνοια κινδύνου, πήδηξαν τα σύρματα, σύρθηκαν έως τη σπηλιά του Πανδρόσειου Άντρου και άρχισαν να σκαρφαλώνουν από τις σκαλωσιές που είχαν φτιάξει οι αρχαιολόγοι για τις ανασκαφές.
Φθάνοντας σε απόσταση λίγων μέτρων από τον ιστό της σημαίας δεν αντιλήφθηκαν κανένα φρουρό και με γρήγορες κινήσεις κατέβασαν από τον ιστό το μισητό σύμβολο του ναζισμού.
Ηταν μια τεράστια σημαία, διαστάσεων 4×2 μ.
Είχαν φθάσει πια τα μεσάνυχτα.
Οι δύο «κομάντος» δίπλωσαν και πήραν μαζί τους τη σημαία και ακολουθώντας το ίδιο δρομολόγιο απομακρύνθηκαν από την Ακρόπολη, χωρίς και πάλι να γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς, που συνέχιζαν τη διασκέδασή τους.
Με έκπληξη η γερμανική φρουρά αντιλήφθηκε νωρίς το πρωί ότι η σβάστικα έλειπε από τον ιστό.
Οι γερμανικές Αρχές, πανικοβλημένες, διέταξαν ανακρίσεις.
Μόλις στις 11 το πρωί ανάρτησαν μια νέα σημαία στον κενό ιστό.
Γλέζος και Σάντας καταδικάστηκαν ερήμην σε θάνατο, οι άνδρες της φρουράς εκτελέστηκαν, οι έλληνες διοικητές των αστυνομικών τμημάτων της περιοχής απαλλάχθηκαν από τα καθήκοντά τους, ενώ για τους φύλακες της Ακρόπολης δεν προέκυψε κάποιο ενοχοποιητικό στοιχείο.
Η υποστολή της σβάστικας από την Ακρόπολη αποτέλεσε ουσιαστικά την πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Αθήνα, μια ενέργεια με συμβολικό χαρακτήρα, αλλά και με τεράστια απήχηση στο ηθικό των δοκιμαζόμενων Ελλήνων.
Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς ιδρύθηκε το  Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο-ΕΑΜ.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής ο Μανώλης Γλέζος συνελήφθη τρεις φορές από τους Γερμανούς, φυλακίστηκε και κατόρθωσε να δραπετεύσει, ενώ ο Λάκης Σάντας ξέφυγε από τους διώκτες του και κατετάγη στον ΕΛΑΣ.